سیره پیامبر از دیدگاه مستشرق: پژوهشی تحلیلی و انتقادی در دایره المعارف اسلام
پدیدآورنزار ناجی محمد(نویسنده)
ناشرالمرکز الاسلامی للدراسات الاستراتیجیه
زبانعربی
#معرفی_کتاب
📚سیره پیامبر از دیدگاه مستشرق: پژوهشی تحلیلی و انتقادی در دایره المعارف اسلام
📚السيرة النبوية في الرؤية الاستشراقية دراسة تحليلية نقدية في دائرة المعارف الاسلامية
✍️دکتر نزار ناجی محمد
(https://eitaa.com/Quranic_Studies)🏫المرکز الاسلامی للدراسات الاستراتیجیه
🗓 سال 2025
شخصیت پیامبر اسلام حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم و تاریخ و سیره و پیام آسمانی ایشان همواره توجه مستشرقان را صرف نظر از مکاتب و گرایش و پراکندگی جغرافیایی آنان در غرب به خود معطوف داشته است. از این رو، تألیف، تحقیق و بررسی خود را در مسائل مربوط به پیامبر اسلام، محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) و حتی هر آنچه که مربوط به نبوت، رسالت، منبع قرآن کریم، وحی، زبان قرآن و حتی ویژگی های حضرت محمد (ص) و برخی جزئیات سیره و زندگی آن حضرت می شود را افزایش دادند.
برای ما روشن خواهد شد که اکثر مستشرقانی که درباره پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) نوشته اند، عینی ننوشته اند و روش شناسی متناسب با موضوعات مورد تحقیق را رعایت نکرده اند. بنابراین، اکثر نتایجی که به مردم ارائه کردند، علاوه بر عدم دقت محتوایی و روش شناختی، از نظر سردرگمی، تحریف و انحراف از حقیقت مشابه بودند. بنابراین تصویری که غربی ها از حضرت محمد بن عبدالله (صلی الله علیه و آله و سلم) ترسیم کرده اند که در قرآن کریم از او به عنوان پیامبر رحمت و صاحب اخلاق عالیه یاد شده و از خواسته های خود سخنی نمی گوید، زاییده قلم مستشرقان معاصر در جستجوی علم ادیان و تمدن ها نبوده است. بلکه آغاز شکل‌گیری سیمای محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) در میان غربی‌ها از قرون وسطی با پیشینه‌های دینی و استعماری فراوان و مرتبط با نظام فکری غرب، تخیل ادبی و آگاهی جمعی آن، مبتنی بر ادراکات کلیشه‌ای، عقیدتی و بینش‌های تحریف‌آمیز آنها آغاز شد.
برتری نژادی و باور به حقارت «دیگری». ادوارد سعید در کتاب «شرق‌شناسی» خود به این حقیقت اشاره می‌کند و می‌گوید: «در طول اعصار، مجموعه‌ای از ویژگی‌ها بر محمد (صلی الله علیه و آله) انباشته شده است که با شخصیت پیامبران «روح آزاد» که در قرن دوازدهم در اروپا ظهور کردند، ادعای راستگویی داشتند و پیروانی از آنها که محمد در پشت سرشان منکر بود، همخوانی داشت. وحی، او همچنین مظهر شهوت، فسق و... شد یک سری خیانت های مختلف که همه به طور منطقی از تخصیصات اعتقادی او ناشی می شد. به همین منظور، خیل عظیمی از مستشرقان و نخبگان روشنفکر با گرایش‌ها و گرایش‌های گوناگون، از نویسندگان، کشیشان، دانشگاهیان، روشنفکران و حتی اندیشمندان بزرگ، با روش‌ها و رویکردهای گوناگون، به موضوع زندگینامه و تاریخ آن برگزیده (رحمت الله علیه و آله و سلم) پرداخته‌اند.
با این حال، همه آنها توسط یک مرجع واحد و زمینه های مذهبی و استعماری خود اداره می شوند که از ویژگی های آن تحریف تاریخ، جعل حقایق، تحریف زیبایی ها و هتک حرمت مقدس است. این نویسندگان و پژوهشگران با بهره گیری از دانش، سرمایه های فرهنگی، سازوکارهای روش شناختی و ابزارهای تحلیلی خود، گفتمان های خصمانه تحریف شده و فاقد تمامی مولفه های پژوهش علمی تاریخی را درباره سیره پیامبر اسلام و کتاب آسمانی که از بهشت بر آن حضرت (صلی الله علیه و آله و سلم) نازل شده، به بازار عرضه کرده اند. این امر زمانی آشکارتر می شود که به بررسی برخی از نوشته های غربی در سیره پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و شرح شخصیت خصوصی پیامبر صلی الله علیه و آله و سیره دینی و رهبری آن حضرت بپردازیم. در ادامه تصویر مختصری از رسول خدا، محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) در نوشته های قرون وسطی است که برای بسیاری حتی امروز نیز تا حد زیادی به همین شکل باقی مانده است.
گاهی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) را متهم می کنند که به بیماری عصبی روانی مبتلا است و عقاید و قوانین خود را از روانشناسی خود می گیرد، بنابراین شاید به این دلیل که از بیماری عصبی رنج می برد، خود را به مراقبه منزوی می کند و به این ترتیب تبدیل به فردی می شود که غالباً دچار توهمات و بینایی بیمارگونه خود می شود. رفتار بعد.» برخی دیگر او را در مقام حاکمان فاسد زمین قرار می دهند و به فرشته جبرئیل دیکته می کند. چنانکه برخی از آنان می گویند: «او را می بینیم که به هوس حاکم، حرمسرا تشکیل می دهد، افتتاح می کند و سیاست حیله گرانه ای را که مظهر جاه طلبی و انتقام است به راه می اندازد، اوست که در حال حاضر آیاتی را که نافع می داند به فرشته جبرئیل دیکته می کند و نبوت او به دستورات بر خدا تبدیل شده است.
دکتر احمد فون دنفر، محقق آلمانی، در مطالعه منحصربه‌فرد خود در مورد ترجمه‌های قرآن به آلمانی، گزارش داد که او چهل و یک نوع توهین را برشمرده است که پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) را تحقیر می‌کند و جایگاه او را در یک قسمت از مقدمه پروفسور ساموئل فردریش گونتر وال (18) منتشر کرده است. محققی که این تحقیق را تهیه کرده است، در تحقیقی که درباره تاریخ ترجمه قرآن کریم در اروپا از (1140 تا 1900 میلادی) انجام شده است، می گوید: در انتساب قرآن به محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) به عنوان مؤلف آن، در بین همه مترجمان اتفاق نظر کامل یافتم. این ترجمه ها در مجموع مانند مسابقه ای در اهانت به رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) از جلد بیرونی، گذر از مقدمه و سپس متن و پاورقی به نظر می رسید. به منظور عینیت، نمی‌خواهیم این مستشرقان را از منظر ایدئولوژیک مورد بحث قرار دهیم، بلکه می‌خواهیم از یک روحیه تحقیق عینی مبتنی بر اصول علمی که محققین را ملزم می‌کند در هنگام مطالعه اندیشه یا پایان‌نامه هر حوزه دینی یا علمی به صورت جامع و تفصیلی به منابع معتبر و موثق مراجعه کنند. این همان چیزی است که بسیاری از مستشرقان در بررسی شخصیت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و سیره و شریعت آن حضرت از دست داده اند، زیرا مطالعات آنها تحت کنترل زمینه های فکری و عقیدتی و نگاه تحقیر آمیز نسبت به دیگری بوده است و این نهایت شکست تحقیقی و روش شناختی است.
این صحنه از تصویرسازی
و موضع گیری عاطفی نسبت به پیامبر به عنوان یک شخص و به عنوان فرستاده خداوند در
مجامع دانشگاهی و ایجاد افکار عمومی منفی و نفرت انگیز در بین اقشار تحصیل کرده و
عام غافل نشد تا جامعه نسبت به این پیامبر و دینش خصومت پیدا کند که بر اساس آنچه
مطالعات تاریخی ثبت کرده است، اتفاق افتاده است. مستشرقان به استفاده از ابزارهای مختلف برای تضعیف شخصیت و نبوت
پیامبر اکتفا نکردند. بلکه قرآن را یکی دیگر از اهداف مطالعاتی خود می دانستند.
این توضیح می‌دهد که چرا هم بزرگان و هم دانش‌آموزان، علی‌رغم ضعف و نقص‌های روش‌شناختی
این ترجمه‌ها، ترجمه قرآن را برعهده گرفتند. کمترین چیزی که در مورد این ترجمه ها
می توان گفت این است که قرآن کریم را به عنوان یک محصول فرهنگی بشری بر اساس
اسطوره ها و آموزه های دینی برگرفته از کتب آسمانی پیشین با دقت و هوشمندی از حضرت
محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) عرضه می کنند. ترجمه به مکانیزمی برای ایجاد
معادلی عینی در مخالفت، مخالفت و نقد متن مقدس تبدیل شده است. به جای ارائه معانی
آن در زیبایی شناسی ادبی، زبانی و فکری. در
نتیجه، باید مطالعه علمی خنثی و عینی انجام داد و همچنین عمیقاً در ارزیابی
تحقیقات، کتب و مطالعات غربی غوطه ور شد. این امر محقق عینی و نیز مسلمان را
متقاعد می‌سازد که هدف این پژوهش‌ها در هدف خود، پیامبر اسلام، محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم)
با تمام آنچه که او نمایندگی می‌کند، می‌باشد، زیرا او محوری است که مسائل قرآن و
سنت شریف به آن پیوند می‌خورد، با آنچه از نظر شرع و شرع و شریعت اسلام به‌عنوان
مبدأ و شریعت اسلام به آن پیوند می‌یابد. این امر مستلزم آن است که پژوهشگران،
متفکران مسلمان و سایرین در این جهان حضور علمی فعال و منصفانه ای در این حوزه
حساس پژوهشی از حیث نقد و ارزیابی داشته باشند و ضعف ها و ناهماهنگی های موجود در
این نوشته های شرق شناسانه را گوشزد کنند. این پایان نامه بخشی از یک مطالعه انتقادی تخصصی درباره آنچه
مستشرقان در طول قرن ها درباره میراث اسلامی منتشر کرده اند، به ویژه آنچه که
مربوط به قرآن و پیامبر اسلام، محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) است، است. ما فقط
می‌توانیم از محقق، پروفسور نزار ناجی محمد، به‌خاطر این تلاش تخصصی تخصصی، تشکر،
قدردانی و تشکر صمیمانه و از همه کسانی که در این کار مبارک مشارکت داشته‌اند،
صمیمانه تشکر و قدردانی کنیم
ترجمه ماشینی فهرست:
فصل اول: شرق‌شناسی و سیره پیامبر بین حجیت معرفتی و انواع گفتمان
بخش اول: شرق‌شناسی در دایره‌المعارف‌ها و محافل شناختی
بخش دوم: تصویر حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) در اروپا و غرب (800 تا 1900 میلادی)
بخش سوم: سیره پیامبر در ادراکات مستشرقان
فصل دوم: تولد و تربیت در محیط مکه بین خود مستشرق و تحقیر دیگری
بخش اول: قبیله، تولد و تحریف دیگری
بخش دوم: رشد در محیط مکه
بخش سوم: تأثیر و تأثیر بر محیط مکه
فصل سوم: وحی و نبوت بین نص اسلامی و بینش خاورشناسانه خیالی
بخش اول: وحی و آغاز بعثت
بخش دوم: بی سوادی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بین کثرت متون و معانی و انحراف شناختی.
بخش سوم: تصور جمعی از علم نبوت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)
فصل چهارم: عصر مکه: آغاز دعوت اسلام و جایگاه جامعه مکه
بخش اول: آغاز فراخوان و موضع جامعه بین متن و مخالفت با گفتمان
بخش دوم: سفر شبانه و معراج و ادعای ربودن معجزه آسا
بخش سوم: آزار و اذیت و مهاجرت به حبشه: واقعیت متن و تخیل گفتمان
بخش چهارم: تحریم، ادعای مشکل در تفسیر متن و زیر سؤال بردن گفتمان
بخش پنجم: بیعت عقبه و ادعای تأثیرپذیری از متن کتاب مقدس
فصل ششم: مهاجرت و همراهی بین واقعیت متن و سوگیری شناختی
فصل پنجم: میثاق مدنی: زندگی خانوادگی و نزاع با مخالفان دعوت اسلام
بخش اول: تلاش برای جذب یهودیان و تخیل گفتمان
بخش دوم: شمشیر و کشتار، تصویر کلیشه ای از رابطه پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) با یهودیان.
بخش سوم: جنگ های پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) با مشرکان بین مشروعیت و تجاوز.
بخش چهارم: همسران پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و زندگی خانوادگی در پرتو تصویر موهن تعدد زوجات.
بخش پنجم: جهانی بودن دعوت و حوادث از موته تا رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم